Wat heeft het gekost | Jaarstukken 2023

In de volgende tabel staat het verloop van de lasten en baten van dit programma. Het verschil tussen lasten en baten is het saldo van baten en lasten. Om te komen tot het resultaat van dit programma verwerken we de mutaties in de reserves. De mutaties in de reserves bestaan uit toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves.

Overzicht baten en lasten in duizenden €
	Jaarrekening 2022	Begroting Primitief 2023	Begroting na wijziging 2023	Realisatie 2023	Verschil 2023
Lasten	28.412	31.922	31.037	29.737	1.301
Baten	177.440	169.633	176.395	182.564	6.169
Saldo van baten en lasten	149.028	137.711	145.358	152.827	7.470
Toevoeging reserves	23.752	0	0	10.329	-10.329
Onttrekking reserves	0	75	1.464	761	-703
Resultaat	125.275	137.786	146.822	143.260	-3.562

Toelichting afwijkingen

In de volgende tabel lichten we de grote afwijkingen toe op dit programma. In de kolom "V of N" staat de V voor een voordeel en de N voor een nadeel..

Toelichting afwijkingen in duizenden €	Bedrag	V/N
Lasten
Financiën en belastingen
Algemene lasten In 2023 is het BTW onderzoek m.b.t. het Spectrum afgesloten. Besloten is dat Gemeente Meierijstad de naheffingsaanslag van de belastingdienst aan het Spectrum betaald.	451	N
Stelposten Vanuit het accres algemene uitkering gemeentefonds worden budgetten afgezonderd om prijsontwikkelingen te kunnen opvangen. In eerste instantie wordt er een algemeen budget geraamd op de stelpost, in de loop van het jaar vindt overheveling plaats naar de budgetten waar prijsontwikkelingen voorkomen. Verdeling van het budget heeft begrotingstechnisch niet plaatsgevonden. In werkelijkheid zal (een deel) van dit budget dienen ter dekking van prijsontwikkelingen op overige posten.	2.135	V
Actualiseren voorziening verlofsparen Het besluit Begroting en Verantwoording geeft aan dat er bij verlofsparen sprake is van arbeidskosten gerelateerde verplichtingen waarvoor een voorziening moet worden opgenomen op de balans. In 2022 is de voorziening ingesteld. De hoogte van de noodzakelijke voorziening is per 31-12-2023 geactualiseerd met als gevolg dat er een storting dient plaats te vinden.	1.177	N
Algemene uitkering gemeentefonds (stelpost) Gedurende het jaar worden op deze post bedragen geraamd waarvoor nog een besluit moet worden genomen waarvoor de stelpost ingezet kan worden, voor zover nog geen invulling heeft plaatsgevonden.	330	V
Rente lasten en doorverdeling rentelasten In oktober is een vaste geldlening afgesloten, hierdoor was er minder behoefte aan kasgeldleningen € 96K.. Door het afsluiten van een vastgeldlening hogere rentelasten € 176 K.	80	N
Er is een lager bedrag doorberekend aan de taakvelden, op de afzonderlijke taakvelden levert de lagere door verdeling een voordeel op.	505	N
Uitvoering Wet WOZ (uitvoering OZB-woningen) Het aantal bezwaren is in 2023 met 156% toegenomen ten opzichte van 2022, waardoor de procesvergoedingen zijn gestegen.	165	N
Bedrijfsvoering
Budget organisatie ontwikkeling Organisatieontwikkeling is een organisch proces, dat niet gelijk loopt met een begrotingsjaar. Er resteert eind 2023 een bedrag van € 144.737. Voor 2024 zijn veel trajecten door de leidinggevenden aangemeld. We zien in de praktijk dat de uitvoering van de plannen wat achterloopt bij de voornemens. Veelal is het gevolg van het voorrang geven aan de dagelijkse werkzaamheden boven expliciet tijd vrijmaken voor nieuwe ontwikkelingen.	145	V
Overige personeelskosten Op deze post staat de verantwoording van de zogenaamde bijkomende personeelskosten. Het gaat dan om Arbo kosten, vervoerskosten, opleidingen, abonnementen, ambtsjubilea, werving & selectie en dergelijke. Het saldo is dus een samenstelling van verschillende onderdelen en komt op een nadeel van € 403.000 uit.	403	N
Gemeentehuis Meierijstad Er is meer klein onderhoud uitgevoerd dan gepland. Met name enkele deelvervangingen, meerdere storingen dan regulier en extra verplichte keuringen installaties. Daarnaast hogere voorschotten elektra dan gepland. Afrekening volgt in 2024.	70	N
Vennootschapsbelasting
De gemeente Meierijstad is over 2023 geen vennootschapsbelasting verschuldigd.	0
Onvoorziene uitgaven
CEO-fraude In de begroting is een bedrag voor onvoorzien opgenomen van € 250.000 voor 2023. Het inzetten van deze post is een collegebevoegdheid. Het college rapporteert bij de bestuursrapportages en de jaarrekening over het verloop en aanwending van deze post. Het college kan besluiten de post onvoorzien aan te wenden voor het dekken van incidentele tegenvallers in de exploitatie van bestaand beleid en ter dekking van lasten voor activiteiten die van tevoren niet voorzien zijn, maar die gedurende het begrotingsjaar wel belangrijk zijn. In 2023 is de post onvoorzien aangewend voor een totaalbedrag van € 37.200 voor het volgende incidentele budget: CEO-fraude € 37.200 (Programma algemene dekkingsmiddelen) Het resterende budget van € 212.800 maakt onderdeel uit van het jaarrekeningresultaat 2023.	213	V
Eenmalige budgetten Sommige eenmalige budgetten zijn niet geheel benut of nog niet afgerond. Meestal dekken we eenmalige budgetten uit reserves. Als het budget nog niet volledig is uitgegeven, dan is de onttrekking uit de reserve ook niet voor het volledige bedrag verwerkt. Wij stellen voor de budgetten (deels) over te hevelen volgens het overzicht eenmalige budgetten hieronder.	435	V
Doorberekende loonkosten
Loonkosten rekenen we toe naar taakvelden binnen de begrotingsprogramma's. Door vacatures, verloop en verschuivingen wijken de werkelijke lasten af van de geraamde. lasten. De afwijkingen laten we in totaal zien per programma. Doorbelasting overheadkosten aan investeringen	370	V
Aan investeringen is een hoger bedrag van de overheadkosten toebedeeld. Deze komen niet in de exploitatie terecht	238	V
Het geraamde saldo op de kostenplaatsen voor attenties e.d. is via de urentoerekening gelopen waardoor er in werkelijkheid geen afzonderlijk saldo is geboekt.	56	V
Doorberekende kapitaallasten
Overige afwijkingen, per saldo	230	V
Baten
Financiën en belastingen
Algemene baten Specifieke Uitkeringen Sport (SPUK) Het betreft hier de afrekening 2022. De uitkering is hoger uitgevallen. Enerzijds hebben we SPUK uitkeringen ontvangen welke niet geraamd waren en anderzijds is het uitgekeerde percentage hoger dan waarop gerekend was.	337	V
Algemene uitkering gemeentefonds Als gevolg van de verwerking van de september- en decembercirculaire 2023 is dit overschot ontstaan. Over de uitkomst van de circulaires bent u via een raadsinformatiebrief geïnformeerd. De septembercirculaire laat een nadeel zien van € 164.570, de decembercirculaire een voordeel van € 5.072.787. In de decembercirculaire is een bedrag toegekend voor de energietoelage van € 2.368.901. De energietoelages zijn in 2023 uitbetaald (zie Programma 6). Verder is er een nadeel t.o.v. de begroting m.b.t. uitkering voorgaande jaren van € 306.483. De overige verschillen zijn ontstaan door actualisering van aantallen.	4.530	V
Integratie-uitkering Participatiewet Extra middelen ontvangen t.b.v. werkvoorzieningschap. Middelen zijn doorbetaald (zie Programma 6)	218	V
Rentebaten Het betreft hier rentevergoeding voor overtollige geld middelen die bij de schatkist wordt aangehouden.	210	V
Baten OZB-gebruiker (niet-woning) De opbrengsten voor Onroerende Zaak belasting (OZB) blijken hoger dan in de begroting opgenomen. Dit wordt veroorzaakt door: - De gemiddelde waardestijging blijkt hoger dan verwacht. - Leegstand bij niet-woningen is lager dan voorzien. - De areaaluitbreiding in 2023 is hoger dan voorzien.	76	V
Bedrijfsvoering
Bijkomende personeelskosten Hier zijn de inkomsten verantwoord zoals de uitkeringen bij zwangerschapsverlof, wettelijk ouderschapsverlof, transitievergoedingen en uitkeringen voor medewerkers die verrekend worden met hun salaris, etc. De inkomsten zijn moeilijk te begroten omdat vooraf onduidelijk is hoeveel uitkeringen er gaan plaatsvinden in het komende jaar. De bedoeling is dat de inkomsten de uitkeringen dekken zoals WW (Werkeloosheidsuitkeringen).	808	V
Eenmalige budgetten Zie toelichting bij de lasten
Overige afwijkingen, per saldo	10	N
Totaal gerealiseerd resultaat baten en lasten	7.470	V
Onttrekkingen reserves
Lagere onttrekking i.v.m. nog niet uitgegeven eenmalige budgetten.	530	N
Lagere onttrekking i.v.m. niet uitgegeven loonkosten	112	N
Lagere onttrekking i.v.m. lagere lasten exploitatie budgetten	61	N
Toevoegingen reserves
Totaal mutaties reserves	703	N
Totaal gerealiseerd resultaat	6.767	V

De algemene dekkingsmiddelen bestaan uit lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is, algemene uitkeringen, dividend en het saldo van de financieringsfunctie. Hieronder gaan we in op deze dekkingsmiddelen

Algemene dekkingsmiddelen	Begroting voor wijziging			Begroting na wijziging			Realisatie 2023
(bedragen x € 1.000)	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Lokale heffingen, waarvan de besteding niet gebonden is:
OZB eigenaren (woningen)	11.994	134	11.861	12.274	134	12.140	12.250	0	12.250
OZB gebruiker (niet-woningen)	4.081	0	4.081	4.171	0	4.171	4.247	0	4.247
OZB eigenaren (niet-woningen)	5.120	0	5.120	4.940	0	4.940	4.926	0	4.926
Baatbelasting	0	0	0	0	0	0	5	0	5
Lichtreclame	61	10	51	34	10	24	8	0	8
Reclamebelasting	100	0	100	100	0	100	76	0	76
Precariobelasting	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Invordering	90	12	78	90	12	78	122	1	121
Doorberekende kosten salaris en kapitaallasten	0	1.552	-1.552	0	1.633	-1.633	0	1.519	-1.519
Totaal lokale heffingen	21.446	1.708	19.739	21.609	1.789	19.820	21.634	1.520	20.114

De werkelijke baten van lokale heffingen wijken ten opzichte van de begroting na wijziging af met een bedrag van € 25.000. Positieve afwijking wordt met name veroorzaakt door het onderdeel OZB (gebruikers niet-woningen). Een onderbouwing van dit verschil is aangegeven bij de toelichting op de afwijkingen binnen dit programma.

Algemene uitkeringen	Begroting voor wijziging			Begroting na wijziging			Realisatie 2023
(bedragen x € 1.000)	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Algemene uitkeringen:
Algemene uitkering 2023	132.416	300	132.116	137.721	330	137.390	142.556	0	142.556
Integratie-uitkering decentralisatie jeugdzorg	0	0	0	0	0	0	0	0	0
Integratie-uitkering participatiewet	14.514	0	14.514	15.579	0	15.579	15.798	0	15.798
Uitkering huidig boekjaar	146.930	300	146.630	153.300	330	152.970	158.354	0	158.354
Mutaties uitkeringsjaar 2022	0	0	0	0	0	0	41	0	41
Mutaties uitkeringsjaar 2021	0	0	0	0	0	0	-347	0	-347
Totaal algemene uitkeringen	146.930	300	146.630	153.300	330	152.970	158.048	0	158.048

De ontwikkeling van de algemene uitkering (accres) wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van de rijksuitgaven. Volgens het systeem van 'samen de trap op en samen de trap af' hebben wijzigingen in de rijksuitgaven direct invloed op de omvang van het gemeentefonds. Kortweg; als het Rijk door bezuinigingen minder uitgeeft, krijgen de gemeenten minder geld in de algemene uitkering.
Uit bovenstaande blijkt dat de algemene uitkering en de integratie-uitkeringen sociaal domein tezamen € 5,0 miljoen hoger zijn dan begroot. Dit komt doordat de septembercirculaire en decembercirculaire is ontvangen na het laatste bijsturingsmoment (2e bestuursrapportage 2023) en hierdoor niet vertaald zijn in de begroting. De uitkomsten van deze circulaires zijn kenbaar gemaakt in een raadsinformatiebrief.
Bij het bestemmen van het jaarrekeningresultaat is voorgesteld om een deel van de uitkering over te hevelen naar 2024.

Algemene dekkingsmiddelen	Begroting voor wijziging			Begroting na wijziging			Realisatie 2023
(bedragen x € 1.000)	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Dividend:
Dividend BNG	215	0	215	301	0	301	301	0	301
Totaal dividend	215	0	215	301	0	301	301	0	301

Het dividend betreft de winstuitkering van het jaar 2022 van de BNG. Bij de 1e financiële bijstelling is het bedrag in de begroting aangepast naar de hoogte van het werkelijk ontvangen dividend. De afwijking bij de jaarrekening is daarom nihil. Het dividend over 2023 wordt in april vastgesteld.

Saldo van de financieringsfunctie
Dit is het verschil tussen de toegerekende rekenrente aan de programma's en de werkelijk betaalde rente over de lang- en kortlopende geldleningen. Ook wel het renteresultaat genoemd.

Algemene dekkingsmiddelen	Begroting voor wijziging			Begroting na wijziging			Realisatie 2023
(bedragen x € 1.000)	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Saldo van financieringsfunctie:
Externe rentelasten	0	2.174	-2.174	0	2.778	-2.778	0	2.844	-2.844
Externe rentebaten	122	0	122	279		279	451	0	451
Door te berekenen rente aan GREX	0	-695	695	0	-1.008	1.008	0	-1.065	1.065
Aan taakveld toe te rekenen rente	0	-1.722	1.722	0	-1.812	1.812	0	-1.251	1.251
Totaal saldo financieringsfunctie	122	-243	365	279	-42	321	451	528	-77

Een toelichting op de afwijkingen is hierboven opgenomen.

Algemene dekkingsmiddelen	Begroting voor wijziging			Begroting na wijziging			Realisatie 2023
(bedragen x € 1.000)	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo	Baten	Lasten	Saldo
Beheersvergoeding	0	17	-17	0	17	-17	0	14	-14
Betalingsverkeer	0	33	-33	0	33	-33	0	47	-47
Totaal	0	49	-49	0	49	-49	0	61	-61

Over te hevelen eenmalige budgetten

Op de meeste eenmalige budgetten zijn de door de raad vastgestelde spelregels van toepassing. Deze spelregels staan bij de grondslagen (onder Financiën) gepresenteerd. In de volgende tabel staan de eenmalige budgetten die we willen overhevelen naar 2024. De budgetten met een over te hevelen bedrag vanaf € 50.000 zijn apart gepresenteerd met een toelichting. De overige budgetten zijn als één bedrag opgenomen.

Over te hevelen eenmalige budgetten (bedragen x € 1.000)
Budget	Besluit	Geraamd	Werkelijk	Restant geraamd	Toelichting
Wegwerken van archiefachterstanden	2020	182	93	89	In de tweede helft van 2020 is met dit project gestart. Waarbij uitgegaan is van een looptijd van 3 jaar met voldoende gekwalificeerd personeel. In de loop van het programma bleek dat laatste moeilijk. Daarom is met alleen de senior medewerker doorgegaan. Hierdoor is de doorlooptijd van het project langer maar zal aan het eind het budget toereikend zijn geweest en het resultaat optimaal.
Slimmer samenwerken	2021	151	60	91	Het vooronderzoek naar de gewenste implementatie en inzet van softwaresystemen om digitaal beter samen te werken is afgerond. Op basis hiervan is een plan van aanpak opgesteld, die komende jaren uitgevoerd gaat worden.
Aanschaf DDI-beheer oplossing	2023	60	0	60	De DDI-beheeroplossing is door capaciteitsgebrek naar achteren geschoven en inmiddels in februari 2024 opgeleverd.
Optimalisatie Youforce	2023	100	28	72	In 2023 is een project gestart met 4 sporen. Verbeteren van de relatie met de leverancier, onderzoek naar de organisatiewijziging of dat die correct is doorgevoerd, data op orde en managementinformatie.
Diverse eenmalige budgetten < € 50.000		241	89	152